Mentale gezondheid van jongeren onder druk
Afgelopen zaterdag was er ook aandacht voor in het NRC….Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 7 jongeren last heeft van depressieve klachten, de mentale gezondheid van jongeren staat onder druk. Daarnaast ervaren 1 op de 3 jongeren een fikse druk om te presteren. Zorgwekkende cijfers! En als dan ook nog blijkt dat het stigma op het bespreken van zorgen en problemen groot is, dan is er werk aan de winkel!
Mentale gezondheid jongeren onder druk
De afgelopen periode is er veel onderzoek gedaan naar de gevolgen van de corona-maatregelen op de (mentale) gezondheid van jongeren. De uitkomsten zijn verontrustend. Maar niet alleen de gevolgen van coronarestricties zorgen voor mentale problemen, ook de druk die jongeren ervaren om te presteren en hun studie zo snel mogelijk af te ronden heeft impact op het mentale welbevinden van jongeren. Dit laatste heeft o.a. te maken met de prestatiebeurs (deze wordt, gelukkig, vanaf studiejaar 2023-2024 afgeschaft en hiervoor komt de basisbeurs weer terug) die de afgelopen decennia zorgde voor soms torenhoge schulden tegen het einde van een studie.
Informatiebommen & keuzes
Ook de invloed van sociale media is een niet te onderschatten probleem bij het ontstaan van psychische klachten. De alsmaar toenemende stroom aan informatie die binnenkomt via diverse kanalen en die verwerkt ‘moet’ worden, de ‘zie-ons-het-eens-goed-voor-elkaar-hebben’ posts, de vele films/series/docu’s die ‘on-demand’ bekeken kunnen worden. Waar kies je voor? Want er zitten hoe dan ook maar 24 uur in één dag. Kies je niet, of beperkt óf maak je een ‘verkeerde’ keuze met waar je je energie in stopt, dan kun je dus niet deelnemen aan gesprekken over deze onderwerpen… En dan kun je het gevoel krijgen buiten de boot te vallen.
Eenzaamheid
Niet alleen het niet mee kunt praten over zogenaamde ‘hot-topics’ zorgen voor gevoelens van eenzaamheid, ook armoede en/of een onveilige leefomgeving geven snel het gevoel buiten de groep te vallen. Maar ook de angst om te falen is een belangrijke oorzaak van eenzaamheid. Wat als ik het niet goed doe? Wat als ik iets stoms zeg? Etc. etc. Iemand met deze angsten en gedachten gaat veel (sociaal verkeer) uit de weg, wat ervoor zorgt dat je nergens echt bij hoort en je vaak nóg angstiger wordt. Daarmee komt de entale gezondheid van jongeren onder druk te staan.
Wereldzorgen
Tel bij al die dingen ook nog de zorgen om werkloosheid, woningnood, oorlog en het milieu op en dan valt voor veel jongeren de motivatie om te knokken voor een mooie toekomst weg. Wat heeft het allemaal voor zin? Waar doe ik het voor?
Jong geleerd….
Wist je dat 75% van de psychische klachten ontstaat vóór het 25e levensjaar!? Waarschijnlijk niet. Ik schrok in elk geval van dat cijfer. Maar het biedt ook kansen: als we er als ondersteuners (ouders, familie, vrienden, school, professionals) al vroeg bij zijn, kunnen we een heleboel ellende voorkomen. En die rol kunnen we zélf oppakken. We hoeven niet te wachten op de overheid, nee! Laten we zélf die eerste stap zetten, het goede voorbeeld geven.
Voor ouders en andere opvoeders is het belangrijk dat ze een veilige basis bieden, dat ze samen met het kind kijken of en waar er ondersteuning nodig is, welk ritme in deze situatie het beste werkt. Ze moeten hun kind juist nu kaders geven waarbinnen ze zich kunnen bewegen, verwachtingen bespreken, samen doelen stellen en, indien nodig, hulp inschakelen van derden (bij lange wachtlijsten kunnen dit ook mensen uit het eigen netwerk zijn, iemand bij wie de jongere zich op zijn gemak voelt). Jongeren moeten voelen en ervaren dat thuis een veilige plek is waar ze mogen bewegen, tegen de wereld aan mogen schoppen, maar waar óók dingen van ze worden verwacht. En is dat thuis geen veilige plek, dan moeten we sámen met die jongere iemand vinden die hen helpt deze plek te creëren. Dat helpt voorkomen dat de mentale gezondheid van jongeren onder druk komt te staan.
Voor scholen en werkgevers is het belangrijk mee ‘op te lopen’ en betrokkenheid te tonen. De jongeren te begeleiden in het ontwikkelen van hun (zelf-)kennis, vaardigheden en capaciteiten. Te kijken naar wat ze allemaal kunnen en wat ze nog moeten ontwikkelen, om zo te leren hoe ze met de gegeven omstandigheden om kunnen gaan.
Gevoelens van eenzaamheid en andere psychische klachten kunnen deels verholpen worden door jongeren verbinding te laten maken met zichzelf én met anderen. Help ze bijvoorbeeld (online) activiteiten te bedenken waar die verbinding gemaakt wordt. Hierdoor kunnen we ze helpen om minder kwetsbaar en met krachtige, nieuwe skills door deze situatie te komen. Dat is iets waar ze alleen maar profijt van zullen ondervinden. Nú en in de toekomst!
Initiatieven om te voorkomen dat de mentale gezondheid van jongeren onder druk komt te staan
Er zijn ook veel mooie initiatieven die jongvolwassenen ondersteunen in hun zoektocht. Koningin Maxima draagt als erevoorzitter een warm hart toe aan de stiching MIND Us. Dit is een organisatie die de krachten van verschillende initiatieven die mentale problemen bij jongeren onder de aandacht brengen bundelt. Op deze wijze helpt de organisatie te voorkomen dat de mentale gezondheid van jongeren onder druk komt te staan.
Een ander mooi initiatief is dat van de Stichting Anne-Bo. Stichting Anne-Bo ondersteunt meiden die dromen hebben maar niet altijd de weg weten of die het aan een goed netwerk ontbreekt om hun doelen en dromen te verwezenlijken. Dit is een initiatief waar wij als Studiekeuze Bootcamp ook een steentje aan bijdragen: wij ondersteunen deze meiden bij het kiezen van de juiste studie.
Kijk ter inspiratie eens op onderstaande sites of lees onderstaand artikel met een aantal filmpjes van jongeren zelf; Koningin steekt jongeren hart onder de riem: ‘Niet elke dag hoeft een 10 te zijn’ | Gezond | AD.nl
Lezen
Maatschappelijke diensttijd of vrijwilligerswerk: de verschillen (studiekeuzelab.nl)
Kijken:
3Doc Pretend student: Zou jij het durven? – NPO3.nl
Dit blog is geschreven door onze collega Meike van den Nieuwendijk
Haar persoonlijke website vind je hier
